De laatste week op de chirurgie

19 juli 2013 - Haydom Lutheran Hospital, Tanzania

De dag na Zanzibar werd ik door verschillende patiënten weer met beide benen op de grond gezet: een meid van 21 jaar met een compleet verbrand gezicht nadat ze onwel was geworden en in het vuur was gevallen, een dame met wat buikklachten die bij onderzoek zowel een enorm vergrote lever als milt had (verder onderzoek volgt), een ontzettend verlegen en onderdanig meisje van 16 jaar die kwam met klachten van hoofdpijn en braken, en bij navraag 2 maanden geleden getrouwd was en ja .. zwanger was, en een dame van 80 jaar met borstkanker dat geheel naar buiten was gegroeid met lymfeklieren van 2x3 cm erboven. De geur was overigens vrij dramatisch.

De diagnose van deze laatste dame werd aan de relatives op de eerste hulp medegedeeld, maar niet aan de patiënt, want dat kan leiden tot een depressie ... Ik heb de afgelopen 3 weken vrij veel sterfgevallen gezien (en gehoord tijdens de overdracht) en ook veel slecht nieuwsgesprekken bijgewoond. Vaak speelt dat zich staand rondom het bed van de patiënt af waarbij het nieuws aan de relative wordt verteld. Ik voel me dan soms zo machteloos omdat ik vanwege de taalbarriere niets kan zeggen. Ik probeer dan ook maar non-verbaal mijn medeleven te uiten door een arm om een schouder te slaan, want dat gebeurt hier niet zo vaak door de artsen. Vaak wordt er zelfs nog een sprankje hoop gegeven middels de woorden 'anything can happen, the God is great'. Überhaupt opvallend is dat de patiënt zelf eigenlijk nooit het woord voert maar dat de relative dat doet. Dat gaat geheel tegen mijn gevoel in omdat wij opgeleid worden met dat je de patiënt het verhaal moet laten doen om geen informatie te missen ... Uiteraard, als dat niet kan - zoals bijvoorbeeld bij een comateuze patiënt - dan kan je iemand van de familie vragen het verhaal te doen. Ook een mooie uitspraak vond ik "sometimes the disease is afraid of the doctor", als de patiënt op de eerste hulp komt en zich ineens beter voelt.

Om een indruk te geven van de diversiteit van patiënten die op de eerste hulp binnen komen in 3 uur tijd: man van 20 jaar met hoofdwonden agv een val uit een boom, dame van middelbare leeftijd met een buikwandbreuk, een jongetje van 1 jaar met braken en diarree, een jonge vrouw met waarschijnlijk malaria, een vrouw van 70 jaar verwezen vanuit een ander ziekenhuis met een zwelling, waarschijnlijk een tumor, net onder het borstbeen, een jongen van 7 jaar met een ernstige nierziekte (nefrotisch syndroom) waarvan het gehele lichaam opgezwollen was, een meisje van 4 jaar met epilepsie waarschijnlijk obv malaria in haar brein, een man van 45 jaar die verwezen was vanuit een ander ziekenhuis met waarschijnlijk een tumor in zijn hoofd (niet aanspreekbaar, neurologische uitval), een man van middelbare leeftijd met geelzucht obv leverproblemen (levercirrose) en tot slot een zwangere dame met hoesten, koorts en buikpijn. Bijna al deze patiënten moesten opgenomen worden. Heel generaliserend kan er gesteld worden dat patiënten hier eerder te laat dan te vroeg komen, en in de Westerse Wereld eerder andersom.

Verder was ik van de week erg verbaasd over het volgende. Als een patiënt hier uitgezaaide prostaatkanker heeft dan zijn er nog twee opties: palliatieve zorg middels pijnstilling en het verwijderen van de ballen (testes). Bij dat laatste moest ik toch even slikken. Door die operatie uit te voeren, wordt de hormoonhuishouding beïnvloedt en hopen de artsen op minder snelle progressie van de kanker. Ik denk toch dat mannen in de Westerse Wereld er op dat vlak misschien ietsje beter vanaf kunnen komen met eventuele hormoontherapie ipv zo'n operatie ... al blijft de situatie natuurlijk penibel.

Ook heb ik mee gemaakt dat er een kindje tijdens de bevalling is overleden. Het kindje lag in stuitligging en ze zouden proberen deze dame op de natuurlijke wijze te laten bevallen. De bevalling verliep voorspoedig en de billetjes en beentjes kwamen goed ter wereld. Daarna stuitten we op het probleem dat het hoofd er niet uit wilde. De midwives hebben uit alle macht getrokken en allerlei handgrepen toegepast, maar het zat muurvast. De chaos is wel voor te stellen denk ik. Thomas, een Nederlandse student geneeskunde, en ik probeerden de vrouw op het bed te houden omdat ze er bijna vanaf werd getrokken. Continu moest de vrouw die aan het bevallen was bij de les gehouden worden omdat ze niet meer mee perste. Na enige tijd ben ik met mijn volle gewicht net boven haar schaambeen gaan duwen en probeerde de second-on-call het kindje eruit te krijgen. Iedereen wist dat het kindje toen al overleden was gezien de kleur ... Uiteindelijk kreeg de second-on-call de baby eruit: het was een jongetje met een enorm waterhoofd. Dit was letterlijk over het hoofd gezien bij het maken van de echo.

Cultuurgerelateerde zaken:
- Een relative van een dame die opgenomen ligt op de chirurgie wil al 3 dagen m'n zilveren oorbellen hebben. Wel te begrijpen: hier hebben veel patiënten, zowel mannen als vrouwen, enorme gaten in hun oorlellen versierd met doorgeknipte strijkkralen of gouden spoeltjes.
- Toen ik woensdag vanaf Sala naar de radiologiebespreking liep, kwam een van de relatives naar mij toe met geld en wilde me wel kopen zodat ik zijn vrouw kon worden. Ik heb hem vriendelijk voor het compliment bedankt :P

Volgende week ga ik naar Lena Ward (kinderafdeling) ipv naar Old Ward (interne geneeskunde) omdat ik van Theresa veel kan leren en zij veel uitleg geeft. Ik ben namelijk van de week al 2 uurtjes met haar mee geweest en heb toen mijn beslissing genomen :)

2 Reacties

  1. Pauline Stokvis:
    21 juli 2013
    Ook nog even via dit medium;): wat een belevenissen weer! En superleuke foto's!
    P.S.1: en ik ben het eens met Kim's alternatief voor TIA :P:)
    P.S.2: maar apetrots op daktari Kirsten, geniet van de ervaringen in, en vooral ook buiten, het ziekenhuis!
    Liefs, pau
  2. Kim & Miep:
    22 juli 2013
    Een waterhoofd gemist op een echo?? Holy moly! Bizar verhaal weer zeg!
    IWYH! Hihi, kusje!